İstanbul'un en görkemli mevkilerinden biridir Beyoğlu, İstiklal Caddesi... Ancak gece olup ışıklar sönmeye başladığında bin türlü pislik belirir bu karanlık sokaklarda... Toplumdan dışlanmış, ötekileştirilmiş insanların dramı işte böyle anlarda yoğunlaşır. İşte doğuştan kaybedenlerden biri de kirli bir barda barmenlik yapan bir cücedir. Cücenin yolu bir gün bir fahişelik yaparak geçinen bir travestiyle kesiştiğinde bu iki dışlanmış, iki istenmeyen insan arasında kadere ve hayata meydan okuyan bir dostluk başlar. Bu dostluk kendilerini öteleyen topluma karşı yapılmış bir başkaldırı niteliğindedir. 90'lı yıllarda sıkça karşılaştığımız karanlık atmosferli ve melankolik filmlerden biri olan yapıt özellikle başrollerindeki Fikret Kuşkan ve Mevlüt Demiryay'ın performanslarıyla ilgiyi hak ediyor.

Ankara merkez cezaevinde, kadınlar ve erkekler, adli ve siyasi tutuklular, ve çocuklarla dolu bir hapishanede çocuk koğuşunu anlatıyor film. Dördüncü koğuştaki çocuklar dua ederler: Allahım, beni daha iyi bir hapishaneye yolla.

Bundan bir süre önce, dünyanın en eski uygarlıklarının mekanı Anadolu’ya doğru yola çıkan Nezih Ünen ve ekibi, benzersiz bir sinema projesini de başlatmış oldu. Unutulmuş topraklarda geçen ve yapımı 6 yıl süren film, 2008 yılında festivallerde, 2010 yılında ise salonlarda seyirci ile buluşarak gün ışığına çıktı. Görkemli bir geçmişten bugüne kalan şarkı, dans ve ritüellerin modernize edilerek ölümsüzleştirildiği bu ilk ‘Gerçek Yaşam Müzikali’nde dünya, bilmediği belki de son büyük uygarlıkla, Anadolu ile tanışıyor. Yapımı kadar, yayınlanmasında da pek çok güçlükle karşılaşılan Anadolunun Kayıp Şarkıları projesi, herşeye rağmen sessiz bir süreç içinde uluslararası alanda geniş kitlelere ulaştı ve ulaşmaya devam ediyor. İçeriğindeki benzersiz kültürler, tarihi mekanlar ve doğal ortamlar her geçen gün silinip yok olurken geriye bu film ve albümündeki şarkılar, danslar ve anılar kalmakta.

Abidin ve Mahmut pavyonlarda ayaküstü komedyenlik yapan ve hayatta kaybeden tarafta yer almayı alışkanlık haline getirmiş iki arkadaştır. Abidin eskiden gemicilik yapmıştır ve kadınlara feci düşkündür. Bir yetimhanede büyümüş olan Mahmut ise karşı cinse olan utangaç tutumu ve hassas yapısıyla yoldaşından ayrılır. İki kafadarın sepetli bir antika motosikletin sırtında sürdürdükleri seyyar yaşamları, sağır ve dilsiz ama güzeller güzeli bir genç kızın hayatlarına girmesiyle alt üst olacaktır. Yaşayacakları olaylar hem kendilerini daha yakından tanımalarına hem de hayatın anlamı ve etraflarını saran hayal/gerçeklik üzerine egzersiz yapmalarına yol açacaktır. Elbette bu egzersize filmin seyircisi de dahil olacaktır.

Film, işçilerin uzun çalışma saatleri ve düşük ücretler karşısında yaşadıkları sıkıntıları ele alır. Ana karakterlerden biri olan işçi, fabrikadaki koşulların zorluğuna ve yöneticilerin adaletsiz tutumuna karşı duyduğu öfkeyi dile getirirken, diğer işçilerle birlikte bir grev başlatma kararı alır. Bu grev, işçilerin birlik olmasının ve mücadele etmesinin önemini vurgular.Karanlıkta Uyananlar, hem bireysel hem de toplumsal krizleri ele alarak, izleyicilere haksızlıklar karşısında sessiz kalınamayacağını hatırlatır. Film, sinematografik açıdan da dönemin koşullarını yansıtmasıyla dikkat çeker ve Türk sinemasında sosyal gerçekçilik akımının örneklerinden biri olarak kabul edilir.Bu yapım, işçi sınıfının mücadelesini derinlemesine inceleyerek, toplumsal sorunlar hakkında farkındalık yaratmayı hedefler. Türk Sinemasının ilk işçi-grev filmi olan "Karanlıkta Uyananlar", Antalya Film Festivali'nde iki ödül kazanmış ve o dönem büyük bir etki bırakmıştır.

Fareli Köyün Kavalcısı, Pamuk Prenses, Külkedisi, Uyuyan Güzel ve Kırmızı Başlıklı Kız… Bu hikâyelerin “İstanbul”dan anlatıldığı masallara şahit oluruz bu filmde. Yücel Yolcu, Ömür Atay, Ümit Ünal, Selim Demirdelen ve Kudret Sabancı’nın yönettiği filmde, farklı görünse de birbiriyle iç içe geçmiş 5 farklı hikâye anlatılır. Bu hikâyeler İstanbul’un karanlığına gizlenmiş “peri masalları” dır. Öyle ki bu masallar, bir Çingene klarnetçiyi Fareli Köyün Kavalcısı’na dönüştürür. Kırmızı Şapkalı Kız bir mafya kuryesidir. Sindirella ise talihsiz bir fahişe. Katilinden kaçan dünya güzeli bir prenses Beyoğlu ormanında 8. cüceyle karşılaşır. İstanbul bataklığına yeni gelmiş bir Kürt genci Uyuyan Güzel ile tanışır. Altan Erkekli, Nejat İşler, Erkan Can gibi önemli isimlerin yer aldığı filmin müzikleri Gökhan Kırdar imzalıdır.

Âzem ve Cemil, dostlukları öğrencilik yıllarına dayanan iki yakın arkadaştır. Birbirlerinden uzun süre ayrı kalmalarından ve ayrı şartlar içinde yaşamalarından dolayı, hayat biçimleri de farklılaşmıştır. Dünün yoksul öğrencisi Cemil zengin olmuş, güzel karısı Necibe ve içine kapanık, narin baldızı Melike’yle mutlu bir yaşam sürdürmektedir. Ne var ki arkadaşı Âzem’in sahil kentindeki evlerine gelip, yaşamlarına girmesiyle düzenleri bozulur. Necibe’nin Cemil’i aldatması, Melike’nin Âzem’le duygusal bir ilişkiye girmesi, Âzem’in bir türlü Cemil’den vazgeçememesi olayları gittikçe daha karmaşık bir hale getirir. Toplumsal gerçeklerden bihaber yozlaşmış bir yaşam süren Cemil’le, politik olarak bilinçlenmiş, sosyalist Âzem’in fikir ayrılıkları artık kapanacak türden değildir.

Saf bir gencin günümüz Türkiye'sinin gerçeklerinden haberdar olmasının, dostluğun ve cesaretin öyküsüdür. Türkiye'nin iki ucundan Berzan, Mehmet ve sevgilisi İstanbul'un alt tabaka yaşamının içinde ayakta kalmaya çalışırken tanışırlar. Gün geçtikçe birbirine bağlanan arkadaşların yaşamı Mehmet'in haksız yere tutklanmasıyla değişir. Bu arada kayıp babasını arayan Berzan'ın başıda sürekli polisle beladadır. Mehmet'in Berzan'a olan bağlılığı onu ülkeyi katederek dostunun köyüne, doğuya bir yolculuğa sürükler. Güneşe Yolculuğa...

Kocası ile çoktan bitmiş bir evliliği zoraki sürdürme çabasında olan Tülay, bir gün hiç beklemediği bir olaya şahit olunca sarsılır. Oturduğu C Blok’un kapıcısının oğlu Halit ile hizmetçisinin, kocası ile kendisinin yatağında seviştiğine istemeden tanık olmak, Tülay’ın tutkudan ve aşktan uzak nasıl kupkuru bir hayat sürmekte olduğunu fark etmesini sağlar. Bu olaydan sonra bütün psikolojisi ve davranışları değişen Tülay, kendi içinde bilinçsiz bir arayışa girer. Fakat bu arayış, hem kendisi için hem de çevresindeki insanlar için çok fazla risk barındırmaktadır. Türk Sinemasının en önemli ve başarılı yönetmenlerinden biri olan Zeki Demirkubuz’un ilk çalışması olan C Blok, yönetmenin ilerki yıllardaki filmleri ile ilgili pek çok ipucu barındırıyor.

Ulusal sinemamızın öncüsü Halit Refiğ yaşadığı toplumun izlerini filmlerine yansıtırken gerçekçi bir dille ülke sinemasının gelişimini desteklemeyi hedeflemiştir. “Filmler yapıldığı memleketin aynasıdır.” sözünden hareketle özellikle 1960’lı yılların sert siyasal iklimi Refiğ sinemasının yapı taşını oluşturan önemli detaylardandır. Entelektüel bir kişiliğe sahip olan Refiğ, sinemaya kendi imkânlarıyla başlar. Özellikle İtalyan Yeni Gerçekçi filmlerden ve yönetmenlerden oldukça etkilenerek doğal bir film dilini Türkiye sineması için uyarlamaya çalışır. Senaryosunu Ümit Ünal’ın kaleme aldığı Teyzem (1986) filmi bu noktada Halit Refiğ sinemasında göze çarpan önemli filmlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Zira 80’li yılların getirdiği liberalizm ve bireysellik toplumsal Türk sineması açısından filmlerdeki karakter oluşumuna ve sinema diline de yansıyan önemli değişkenlerden biri olmaktadır. Gerçek bir hikâye olarak seyircisiyle buluşan Teyzem, dokuz yaşındaki Umur’un gözünden teyzesi ve teyzesinin gerçeklik algısı zedelenmiş hayatına odaklanmaktadır. Müjde Ar’ı Üftade karakteriyle izlediğimiz film, genç bir kadının aile baskısından kurtulup kendi hayatını kurma serüvenini merkezine almaktadır. Ancak hikâye kurgusu en az 80’li yılların iç dinamikleri kadar karmaşık bir şekilde yansıtılmaktadır. Üvey bir baba çevresinde büyüyen üç kardeş zaman içerisinde evden kopup kendi bireysel yolculuklarını deneyimlemeyi tercih etmektedir. En büyük kardeş Azade okumak için evden ayrılıp bir daha hiç dönmemiştir. Siyasi bir kaçak olduğunu düşündüğümüz kocasıyla birlikte bir gün İstanbul’a aile evine geri döner ve Umur için yeni taşındığı bu büyük şehir onun heterotopyası hâline dönüşür.