Dünya edebiyatında toplumcu gerçekçilik akımının öncüsü Maksim Gorki’nin, dünyanın tüm dillerine çevrilen ünlü romanı Mat (Mother) - Ana, Sovyet sinema ustası Vsevolod Pudovkin tarafından sinemaya uyarlanmıştır.Rus Çarlığı’na bağlı patronların fabrika ve atölyelerinde koşullar son derece zor ve acımasızdır. Yaşlı Vlasov, içinde bulunduğu durumu alkolle unutmaya çalışır. Karısı ise gelişmelere karşı çaresizdir. Oğul Pavel, devrimci çalışmaları nedeniyle tutuklanır ve mahkum edilir. Tüm bu altüst oluşlar Pavel’in anasının bilincinde bir sıçrama yaratır. Ve Ana da, oğlu Pavel gibi sınıf mücadelesine katılır; işçi sınıfının birliği ve kurtuluşu için mücadeleye öncülük eder. Pudovkin, Maksim Gorki’nin romanındaki sevecen ve sıcak üslubu, ustalıkla sinemaya taşımıştır.

Jack London’ın kısa bir öyküsünden yola çıkan Kuleshov, yarattığı klostrofobik atmosferin sağladığı psikolojik gerilimle beslenen çarpıcı bir Alaska westerni gerçekleştirir. Ortamın ıssızlığı içinde içgüdüsel davranış eğilimleri gösteren, para tutkusunun öldürmeyi sıradanlaştıran çekiciliğinin emrine girmiş ve içinde barındırdığı sadizmi dışa vurmakta kendini kontrol edemeyen bir altın arayıcısının öyküsü...Biri kadın olan, Amerikan rüyasına dalmış sürüklenen diğer iki yol arkadaşı, yaşamlarının riske girdiğini farkederler ve silahını elinden alırlar. Adamı bir kulübeye tıkarlar ve bahar gelinceye kadar orada gözaltında tutmaya karar verirler. Bahar, ardında cinayetler olan adamın yargı yoluyla cezalandırılması için uygun hava ve ulaşım koşullarını yaratacaktır. Ancak, bir akşam kulübeye döndüklerinde, suçlunun ardında onlara şans dileyen bir not bırakarak kaçmış olduğunu görürler.Filmografisinin ilk yazınsal uyarlamasını gerçekleştiren Kuleshov, filmde bütünüyle montaja dayalı bir anlatım dilini benimser.

Film, Ermeni halk ozanı Sayat Nova'nın hayat hikayesini anlatırken, ozanın hayatını yaşadığı olaylardan ziyade şiirlerinden yola çıkarak beyaz perdeye yansıtıyor. Ozanın büyüdüğünü, aşık olduğunu, manastıra kapandığını ve öldüğünü gördüğümüz filmde, bu olayların hepsinin yönetmen Parajanov'un hayal dünyasından imgelerle, Sayat Nova'nın görülen ama pek duyulmayan şiirlerinin bağlamında betimleniyor.Uzun yıllar boyunca Sovyetler Birliği'nde yasaklı kalan Sayat Nova (The Color of Pomegranates) - Narın Rengi filminde Sofiko Chiaureli erkek ve kadınlardan oluşan 6 farklı karakteri canlandırırken, Sergei Parajanov ise senaryoyu, yönetmenliği, kurguyu, koreografiyi, kostümü, tasarımı ve dekoru üstlenerek bu devrimsel eserin tek bir diyalog ya da kamera hareketi olmaksızın çekilmesini sağlamıştır.

Sovyet Rusya'da dünyaya gelen usta sinemacı Andrey Tarkovskiy'in sinema tarihindeki yeri oldukça önemlidir. "Stalker", "Solyaris", "Offret" gibi yapımları sinemaya kazandıran Tarkovskiy'in yönetmenliğini yaptığı "Katok i skripka", 1961 yılında çekildi. Senaryosu yine Tarkovskiy, Andrey Konchalovskiy ve S. Bakhmetyeva tarafından yazılan film, İngilizce'ye "The Steamroller and the Violin" olarak çevrildi. Igor Fomchenko, Vladimir Zamansky ve Marina Adzhubei'nin rol aldıkları filmin orjinal süresi 46 dakikadır. Çekimleri Moskova'da tamamlanan "Katok i skripka", sinema severlerin muhakkak seyretmesi gereken başarılı bir eser.Kemana karşı hayran bıraktıran bir yeteneği olan küçük bir çocuk hakkında olan film, Tarkovskiy'i tanımak ve anlamak açısından muhteşem bir eser. Yönetmenin çekim teknikleri ve olaylara bakış açısı, özellikle sonradan gelen yönetmenlerin örnek aldığı noktalardan.

Andrei Tarkovsky’nin yurtdışında çekilmiş ilk filmi olma özelliğine sahip yapıtın başrollerinde Oleg Yankovsky, Erland Josephson ve Domiziana Giordano yer almaktadır. Film, 1983 Cannes Film Festivalinde üç dalda ödül almış ve Altın Palmiyeye aday gösterilmiştir. Rus şair Andrei, müzisyen Sosnovsky’nin hayatını araştırmaya başlar ve bu süreç zamanla kendisi için içsel bir serüvene dönüşür. Felsefe ve şiirin bolca işlendiği edebiyat dolu bu otobiyografik film, alışılmış tarzın dışındaki monologlarıyla dikkatleri çeker. Tanınmış bir Rus şair olan Andrei, 18. yüzyılda yaşamış ve Bolonyada eğitim görmüş memleketlisi müzisyen Sosnovskynin hayatını araştırmak için İtalyaya gelir. Güzel İtalyan tercümanı eşliğinde Toskanadayken mutsuz evliliğinin, karısının ve çocuklarının Rusyadaki hatırası onu avlar. Seyahati giderek içsel bir serüvene dönüşürken mistik bir aydınlanma, şairin yolunu aydınlatacaktır.

12 yaşındaki Ivanın çocukluğu, annesi ve ablasının faşistler tarafından gözlerinin önünde öldürüldüğü gün biter. Ivanın babası da savaşta ölmüştür. Yetim kalan ve içinde yanan ateşi dinleyen Ivan ise ölümcül bir görevi üstlenerek casusluğa başlayacaktır * Büyük Rus yönetmen Andrei Tarkovskynin ilk uzun metrajlı filmidir. Sinema dünyasından büyük ilgiyle karşılanmıştır. Dünya çapında tüm eleştirmenleri, dünyada, savaş üzerine çekilmiş en güçlü duygusal film olduğu konusunda hem fikir olmuşlardır * Şiire devam...İntikamın şiirine.

Rusya’nın ve Avrupa’nın en eski ve büyük film stüdyosu olan Mosfilm tarafından yapılan filmin yönetmeni Sergei Eisenstein’dır. Yönetmenin ikinci filmi olan Potemkin Zırhlısı konusunu Potemkin Zırhlısı Ayaklanması olarak bilinen gerçek bir olaydan almıştı. Filmde, 1905 yılında Rusya’nın Karadeniz filosuna bağlı Savaş Gemisi Potemkin’de dayanılmaz yaşama şartlarından bezmiş mürettebatın Çar rejimine bağlı subaylara karşı başlattıkları bir ayaklanmanın sonunda gemiyi ele geçirmeleri ve sonrasında gelişen olaylar dramatize edilerek anlatılmıştır.“Potemkin Zırhlısı Ayaklanması” 1917’de gerçekleşecek olan Ekim Devrimi’nin bir provası niteliğinde olduğu için film, 1925 yılında Sovyet hükümeti tarafından bir devrim propagandası filmi olması için özellikle ısmarlandı. Ama Sergei Eisenstein bunun çok ötesine geçerek filmde kurgu (montaj) ile ilgili kuramlarının tamamını deneme fırsatı buldu. Ortaya sinemasal açıdan da devrimci bir film çıktı, artık sinemada kurgunun hayati bir önemi olduğu anlaşılmıştı.Potemkin Zırhlısı tüm zamanların en etkileyici filmlerinden biridir ve 1958 yılında Belçika’nın Brüksel şehrinde açılan Dünya Fuarında “tüm zamanların en büyük filmi” olarak ilan edilmişti.Kasıtlı bir şekilde devrim propaganda filmi olarak çekilmiştir. Eisentein bu filmde montaj yeteneklerini de test etmiştir. Rus Devrimci film yapımcılarının okulu Kuleşov film yapımı okulu daha seyirciler üzerinde montaj tekniğini hazmetmeye çalışırken, Eisenstein filmdeki montajlarıyla seyirci üzerinde muhteşem bir duygusal düşünceler oluşturmayı başarıp böylece çarlık rejimi altında ezilen insanlar için sempati oluşmasını (özellikle devrimci zırhlı gemi “Potemkin”) ve cani çarlık rejimi için de nefret beslenmesini sağlamıştır ve bu etkileme düzeni o kadar kusursuz kurulmuştur ki seyirci ister istemez bir sempati oluşturur.İyi seyirler..

Elem Klimov’un yönetmenliğinde, 1943 yılında Belarus’ta Naziler tarafından gerçekleştirilen vahşeti küçük bir çocuğun hikayesi üzerinden anlatan bir Sovyet filmidir. Filmin en can alıcı kısmı ise küçük çocuğun yolda gördüğü Hitler fotoğrafına ateş ettikçe, fotoğraftaki Hitler’in iktidara gelişinden gençliğine kadar yaşananların geri sarılması ve en sonunda Hitler’in bir bebek olarak görülmesiyle çocuğun ateş etmeyi bıraktığı ve gözünden bir damla yaşın süzüldüğü sahnedir.İyi seyirler..

Nükleer bir felaketten sonra sığınakta bilimadamı larsen, ölecek derecede hasta karısı ve talihsiz eski heykel enkazları arasındadırlar. Yarı çıplak bir kadın, bedeninin yeni koşullara daha çabuk uyum gösterebilmesi için çılgınca bir umut içindede yürür. Toplumun yetişkin, sağlıklı üyelerine bile yeterli yer olmayan sığınağa bir papaz ve bir öğretmen, katalespi hastası olan çocukları yetimhaneden getirirler... Nükleer katliam ile bozulmuş ve ölü bedenlere dönüşmüş bir dünyayı görebilmek için birçok kez sığınaktan çıkıyoruz...bu olağandışı filmin gücü oldukça sıradan gerçeklerden kurulmuş olmasında yatar. filmin eylem zamanı ve yeri düşsel olup, kendi iç korkularımızın, şüphelerimizin, bizim ve insanlığın ortak kaygılarının ekseninde dolaşır.gerek teknik gerekse sanat yönü güçlü, çok önemli, düşsel olmasına rağmen son derece inandırıcı bir film.

Film, artık çocukların yüzde 40’ının genetik hastalıklı olarak doğduğu bu da yetmezmiş gibi iklimsel felaketin kapıya dayandığı bir dünyada geçiyor. Şehirde yaşayan kahramanımız, yıllık tatilinde müze denen eski bir kalıntıyı ziyaret etmek için yola çıkar. Gitmek istediği müze, yılın belli döneminde yedi günlüğüne çekilen suların açtığı yoldan ulaşılabilen oldukça zor bir yerdedir. Bu yüzden adam erkenden giderek yolun başladığı yerdeki ufak bir pansiyona yerleşir. Bulunduğu yer şehirlerden oldukça uzak tamamen çöp yığınlarıyla dolu harabe bir yerdir. Zaten pansiyonda da ondan başka kalan yoktur. Adam bir odaya yerleşerek suların çekilmesini beklemeye başlar...