Sergio Leone

Tozun, toprağın ortasında belinde silahı birbirini kısık gözlerle süzer iki erkek. Arkadan yükselen müziğe ve ekrana yansıyan görüntüye hakkını verircesine sadece durup birbirlerine bakarlar. Ayaklarında çizmeleri, kafalarında güneşten koruyan geniş kenarlı şapkaları vardır. Yüzleri güneş yanığı, çizgileri savaşmaktan derin gözler süzer birbirini. Ekran döner etraflarında, biz döneriz etraflarında. Onlar sağ kalmayı dilerler, biz ‘iyi’ olanın sağ kalmasını. Gözlerinizi kapatıp kulaklarınızı yükselen bu manzaranın müziğine bırakın. Segio Leone yaşadığı sürece bunu yapmanızı dilerdi…

Westerni yeniden yapılandıran, ona adını veren ve daha fazlası olduğunu zamanla kanıtlayan usta yönetmen. Sinemanın öncü isimlerinden Vincenzo Leone ile sessiz film aktristi Edvige Valcarenghi (Bice Waleran)’ın oğlu olarak Roma’da dünyaya gelen yönetmen gözünü bir film setine açmıştı. Okul sıralarında aklında ilerde bize göstereceği filmlerinin fotoğraf kareleri vardı. Hatta filmlerine muhteşem müziklerini armağan eden dostu ve ortağı Ennio Morricone ile de o sıralarda tanıştı. Sonrası kafasında dönen aşkına hukuk öğrenciliğini bırakıp sinema dünyasına girişi ile renklendi. Artık Sergio kendi kafasındakileri seyircisine aktarabilecek bir mecranın içindeydi. Tıpkı babası gibi.

60’lar seyircinin yeni görüş arayışına girdiği, tarihi destanlardan, abartılı iyilerden ve sürekli rengi belli hikâyeleri izlemekten sıkıldıkları bir yıldı. Dünya değişiyor, değerler netliğini kaybediyordu. İşte tam da bu anda Leone adında bir adam çıkıp ‘Anti-kahramanalar‘ını yaratmaya başladı. Spagetti Western adını verdikleri hatta çoğu zaman hakir gördükleri bir tarzdı Leone’nin seçtiği. Ama o kimseye kulak asacak halde değildi. Gerçek dünya kendi gözlerinden böyle yansıyordu onun. İyiler vardı, kötü olabilirlerdi. Çıkarlar vardı, kötüyü iyi yapabilirlerdi. Silahlar ve kendi adaletini sağlayan insanlar vardı. Kurallar bir otoriteden değil onların kendi ağızlarından ve ellerinden çıkardı. Dünya değişirken Leone dünyayı işte böyle bir masalla anlatmaya başladı. İzleyene adaleti kimin sağladığını sorgulatarak.

İlk adımlarını atan bebek gibi yardımla çekti adını duyuran filmini. ‘Bir Avuç Dolar‘ adlı yapımı Akira Kurosawa’nın Edo Dönemi macerası ‘Yojimbo‘ (1961) filmi esas alınarak çekilmişti. Yönetmenin elinde 200.000 dolar ve Clint Eastwood adında kim olduğu bilinmeyen bir oyuncu vardı. Fakat Leone filmi alıp kendi sihrini üstüne ekmiş ve ‘Ben buradayım!‘ demişti. Bu film sadece yönetmeninin değil oyuncularını da ihya etti. Clint Eastwood o zamana kadar sadece Amerikan televizyonlarında yer alan bir oyuncuyken bir anda dünya çapında dikkat çekmeye başladı. Leone bu ilk westerninde afişlerde yönetmen olarak başka bir isim kullanacaktı. Bob Robertson.

Leone’nin bir sonraki büyüklere masalları ‘Birkaç Dolar İçin‘ ve efsanevi yapımlarından olan ‘İyi, Kötü ve Çirkin‘ olacaktı. Yıllar 1965 ve 1966. Bu yapımlar yönetmenin ‘Dolar Üçlemesi‘ olarak da adlandırılır. Bir diğer bilinen adı ise ‘The Man wıth No Name‘. Yönetmen bu kez kendi adını kullanacak ve yapımlar hem görselliği hem de müzikleri ile sinema tarihine adını silinmeyecek şekilde yazdıracaktı. Leone yapımları artık iyi ve kötü tanımının adını değiştirecek ve westerni baştan yazacaktı. Hatta ülkemizde western denildiğinde onun Spagetti-Western’leri ilk akla gelenler olacaktı. Yönetmen yeni bir çekim tarzına da imza atıyordu bu yapımlarla Ennio Morricone’nin müzikleri eşliğinde yapıyordu çekimlerini.

Üçlemesi sinema dünyasında öyle bir yankı buldu ki yönetmen bu başarının gölgesinde Birleşik Devletlere davet edildi. Paramount Pictures yapımcılığında ‘Bir Zamanlar Batıda‘ filmini yönetmesi isteniyordu. Dönemin popüler isimleri olan; Charles BronsonHenry FondaJason Robards ve Claudia Cardinale’nin rol alacakları yapım beklenen başarıyı yapılan kötü montaja kurban olduğu için veremedi. Amerika’da gişede sönük olan film tüm bunlara rağmen Avrupa’da büyük dikkat çekti ve hit oldu.

Leone ‘Baba‘ filminin yönetmenliğini reddetti, yapımın yönetmenliği Francis Ford Coppolla’ya gitti. Yönetmen seçimini ‘Bir Zamanlar Amerika’da‘ filminden yana kullandı. Bu film üzerinde on sene ter döktü yönetmen. Senaryosunu Henry Grey’in ‘The Hoods‘ isimli romanından alan yönetmen, New York şehrinde 1920’li ve 1930’lu yıllarda yaşamış Yahudi bir gangsterin çocukluğundan süre gelen yaşamını ve arkadaşlığını konu alıyordu. Dört saatlik bu filmde başrolleri Robert De Niro ve James Woods rol alıyordu.

Warnes Bros yapımı uzun bulduğu için ‘kendi tekniklerini‘ kullanarak ve geçmişe dönüş sahnelerini es geçerek filmi iki saate indirdi. Yapım Amerika’da iki saatlik versiyonuyla yayınlanırken Avrupa’da orijinal hali ile gösterime girdi. Yapımın kesilen kopyası tam bir fiyaskoydu. Eleştirmenler tarafından yerden yere vuruldu. Ama orijinal hali Avrupa’da çok beğenildi ve iyi bir gişe yakaladı. Warnes Bros yaptığı hatanın farkına vardığında çok geçti yönetmenin gönlü kırılmıştı ve bu yapım onun veda filmi oldu, yıl 1984’tü.

Leone’nin daha sonraki yıllarda 1989’daki ölümüne kadar gerçekleştirmek isteyip de yapamadığı projeleri oldu. Leone tarih 30 Nisan 1989’u gösterdiğinde kalbinin onu bırakması sonucu hayata veda etti. Arkasında kendi oluşturduğu bir tür, fotoğraf karelerini aratmayan sahneler, devleşen oyuncular, kırılan iyi ve kötü tanımları ve inanılmaz masallar bırakarak…

  1. Per qualche dollaro in più
    Tüm Bilgiler
    Per qualche dollaro in più Western 
    Türkçe Altyazı
    Benzer niyetlere sahip ancak farklı motivasyonları olan iki ödül avcısı, psikopat bir Meksikalı kanun kaçağının izini, o ve çetesi cüretkâr bir banka soygunu gerçekleştirmeden önce sürmek için bir araya gelir.
    • 1965
    • İspanya,İtalya
    • IMDb 8.2
    • 75
    • 0
    Per un pugno di dollari
    Tüm Bilgiler
    Per un pugno di dollari Aksiyon, Western 
    Türkçe Altyazı
    Aklında kârdan başka bir şey olmayan, yıldırım hızında bir sağ eli olan suskun bir Amerikalı, herkesin ya zengin ya da ölü olduğu, güneşin vurduğu bir sınır kasabası olan San Miguel'e at sürer. Adı olmayan bu ahlaksız adam, bu sakin kasabanın kısa yoldan para kazanmak için mükemmel bir fırsat olduğunu keşfederken, gizemli yabancı çok geçmeden kendini yıkıcı ve uzun süredir devam eden bir kan davasının ortasında bulur. Ne de olsa, kontrolü ele geçirmek için savaşan iki kan davalı aile olan yozlaşmış Baxterlar ve katil Rojolar, isimsiz birinin pastadan bir dilim almasına izin vermeyecektir. Ancak tozlu, panço giymiş yeni gelen, gözünü çoktan büyük ödüle dikmiştir; onu elde etmenin tek yolu, ölümcül bir zekâ savaşında çeteleri birbirine düşürmektir. Elbette, hiç kimse böylesine pervasız bir dublör kullanmamış ve hikâyeyi anlatacak kadar yaşamamıştır. Bir adam bir avuç dolusu dolar için ne kadar ileri gidebilir?
    • 1964
    • Almanya,İspanya,İtalya
    • IMDb 7.9
    • 82
    • 0
    Giù la testa
    Tüm Bilgiler
    Giù la testa Western 
    Türkçe Altyazı
    Meksika Devrimi esnasında geçen film, patlayıcı madde ustası bir İrlandalı asker ile onun bu maharetini banka soymakta değerlendirmek isteyen bir başka paralı askerin başlarından geçenleri anlatıyor. Bir grup politik mahkumun kurtulmasına da neden olan Sean Mallory bir anda halk kahramanı olur. Tek amacı çok paraya ve biraz şöhrete konmak olmasına karşın, devrim kahramanlığı pek beklemediği bir şeydir. Bir zaman sonra bütün kontrolü yitirir ve ok yaydan çıkmış olur.
    • 1971
    • İspanya,İtalya
    • IMDb 7.6
    • 402
    • 0
    Once Upon a Time in America
    Tüm Bilgiler
    Once Upon a Time in America Dram, Suç 
    Türkçe Altyazı
    David 'Noodles' Aaronson ve arkadaşları 20'lerin New York'un da beraber büyümüşlerdir. 30'larda gangster dünyasında fırtına gibi esen sıkı dostlar zamanla dağılırlar. Fakat 60'ların sonunda Aaronson New York'a geri dönecek ve geçmişiyle yüzleşecektir.Birlikte büyüyen bir grup Yahudi arkadaşın, gangster dünyasına adım atmasıyla geçirdiği aşamaları ve sonrasını konu edinen film, Spagetti Western'lerle ünlü Sergio Leone'nin çoğu İtalyan bir ekiple, bir çok sahnesini Avrupa'da çektiği bir yapım. Hollywood'un yazılı olmayan kurallarının işlemediği, ahlak muhasebesi ve dersler içermeyen, duygusal olabildiği kadar sert de olabilen bir film. Nihayetinde unutulmaz müzikleri ve Robert de Niro'lu kadrosuyla da çoktan klasikler arasında yerini almış durumda.
    • 1984
    • ABD,İtalya
    • IMDb 8.4
    • 531
    • 0
    Il buono, il brutto, il cattivo
    Tüm Bilgiler
    Il buono, il brutto, il cattivo Western 
    Türkçe Dublaj
    Ortak bir hedefe doğru değişik nedenlerle yol almakta olan üç silah arkadaşı aslında kader açısından yolları kesişmiş insanlardır. İsimleri İyi, Kötü ve Çirkin olan bu kişiler için o dönemdeki Amerikan İç Savaşı bir araçtır. İyi ile Çirkin’in risk barındıran ancak iyi para getiren işleri mevcuttur. Çirkin, aranan azılı bir suçlu olduğu için İyi onu adalete teslim edip önce ödülünü alıyor sonra da darağacından riskli bir metot ile kurtarıp bir sonraki işe kadar sağ kalmasını sağlamaktadır. Bir gün gizli bir hazinenin ortaya çıkmasıyla ikilinin araları bozulur. Onlar birbirleriyle didişirken ortaya üçüncü bir hazine avcısı çıkar; o da Kötü adındaki kişidir. Artık her şeyin başka türlü yaşanma zamanıdır...
    • 1966
    • ABD,Almanya,İspanya,İtalya
    • IMDb 8.5
    • 334
    • 0
    C’era una volta il West
    Tüm Bilgiler
    C’era una volta il West Macera, Western 
    Türkçe Dublaj
    Yasa dışı işler yapan ve acımasız birisi olan Frank(Henry Fonda) ve adamları yaşadıkları bölgede süren demiryolu projesi ile alakalı cinayet işlerler. Öldürdükleri Brett McBain'in eşi Jill(Claudia Cardinale) bölgede kalmaya karar verir. Frank ile eskiden bir hesabı olan Harmonica(Charles Bronson), Jill ve başka bir kanun kaçağı olan Cheyenne ile beraber Frank ve adamlarına karşı gelmeye karar verirler.IMDb Top 250: #27
    • 1968
    • ABD,İtalya
    • IMDb 8.5
    • 558
    • 0
Sergio Leone Haberleri
SinemaNova olarak bulup da izleyebildiğimiz en iyi 50 İtalyan filmini seçtik. Sıralamayı tarihsel olarak yaptık. En sevdiğimiz daha fazla Fellini, Visconti, Rosselini, Antonioni filmi eklemek isterdik. 50'de sınırlamak için bazılarını elemek zorunda kaldık. Bazı usta italyan yönetmenlerin İtalya dışında çektikleri başyapıtları elemek zorunda kaldık. Örneğin Blow-up, La battaglia di Algeri gibi. Sergio Leone'yi bilinçli liste dışı bıraktık. Filmlerini çok sevsek de tam olarak İtalyan filmi sayamıyoruz. 2000 sonrası film özellikle seçmedik. Yoksa bazı olmazsa olmaz İtalyan klasiklerini çıkarmak zorunda kalacaktık. İzleyemediğimiz ya da atladığımız birçok çok iyi İtalyan filmi mutlaka çok vardır. Önerilerinizi ve düşüncelerinizi yorumlar bölümünde paylaşmanızı önemle rica ediyoruz.
  •   270
  •   0
Deleuze’ün sinema felsefesi, temel olarak “kavram yaratma” üzerine odaklanmaktadır. Deleuze’ün sinema üzerine yaptığı çalışmaların temeline bakıldığında sinema, sonsuz bir düşünme, var olma ve karşılaşma halini yansıtan temel bir olgudur. İmgelerin yarattığı kanallar vasıtasıyla farklı disiplinlerdeki düşüncelere etki edebilen (ya da başka disiplinlerdeki düşüncelerden etkilenen) sinema, kendi gerçekliğine sahip olan bir düşünme şeklidir. Bu anlamda sinema, düşünceler aracılığıyla bir üretim tarzı olmanın yanında, aynı zamanda hareketin ve zamanın imgelerin içinde filizlendiği bir sanat türüdür. Dolayısıyla sinemada hareket ve anlam Deleuze tarafından büyük önem taşımaktadır.
  •   99
  •   0