15. yüzyıl Fransa'sında ünlü 14. Louis'in denetimi altında yıllık olarak büyük bir karnaval düzenlenmektedir. Notre Dame civarında dansçıların ve hokkabazların yer aldığı bu gösteri şovları esnasında simyacı Claude Frollo da burada bulunmaktadır ve güzeller güzeli çingene Esmeralda ile karşılaşması da böylece gerçekleşir. Frollo, Esmeralda'yı ilk gördüğü an ona deliler gibi aşık olur ve kambur Quasimodo'dan yardım ister. Ancak güzel Esmeralda'ya sahip olmayı isteyen tek kişi Frollo değildir...

Bertrand Tavernier uzun metrajlı ilk filminde (Saint-Paul Saatçisi / L’Horloger de Saint-Paul / The Clockmaker, 1974) George Simenon’un bir romanını sinemaya uyarlamış ama bu arada hem olayı Lyon şehrine taşımış, hem de polisiye dozu azaltıp hikâyeyi bir babanın oğluyla ilişkisi üzerinden anlatmayı tercih etmiş. Üstelik bunu oğulu değil de babayı eksene alarak yapmış. Fakat bu arada toplumsal – politik altyapıyı da hakkıyla filme dahil etmiş. Zaten bu filmin en başarılı yönü toplumsal ve bireysel katmanları ustaca harmanlamış olması.Lyon’un sinemadaki bir numaralı övüncü Lumière Kardeşler’dir, onların hemen ardından Bertrand Tavernier gelir. 1941 doğumlu Tavernier henüz bir hukuk öğrencisi iken film eleştirileri yazmaya başlıyor ve Fransız Yeni Dalgası’nın bir parçası haline geliyor. Tavernier yetmişli yıllarda film yönetmeni olacak, böylece çocukluk hayalini gerçekleştirmiş olacaktır. İlk uzun metrajlı filmi “Saint-Paul Saatçisi” ile Cannes’da jüri özel ödülünü kazanarak dikkatleri üzerine çeken Tavernier’nin daha sonra yöneteceği çok sayıda filmin hepsi de belli bir düzeyin üstünde olacaktır.Bertrand Tavernier’nin sinemasını tanımak isteyenlere üç filmini öneriyorum: Bir, Romy Schneider’li “Ölümü Beklerken / La Mort en Direct” (1980), iki, “Kırda Bir Pazar / Un Dimanche a la Campagne” (1984) ve üç, “Round Midnight” (1986).Tavernier’nin adı Lyon şehri ile birlikte anılır. Paris’in gölgesinde kalmış görünen Lyon, gerçekte Fransa’nın toplumsal olaylar tarihinde önemli bir yer tutar. Dokumacılık sayesinde zenginleşmiş yeni burjuva sınıfı aristokrasi ile işbirliği yaptığı için Lyon, Fransız İhtilali’ne muhalif kalmış, Robespierre’in şehrin tümden yok edilmesi emrini geri alması çok zor olmuştur. Fakat sadece egemen kesimlerin değil, dokuma makinesinin mucidi Jacquard ile Lyonlu dokuma işçileri de tarihte hatırı sayılır izler bırakmıştır. Örneğin 18 Mart – 28 Mayıs 1871 tarihli Paris Komünü’nü iyi biliriz ama 1870 Eylül’ünde ve 1871 Mart’ında kurulmuş iki Lyon Komünü’nü duymamışızdır.  1968’in sıcak toplumsal olayları sırasında Lyon Üniversitesi’nin de işgal edildiğini hatırlatalım. İşte “Saint-Paul Saatçisi”nde izlediğimiz Lyonlular böyle bir tarihsel mirasa sahiptir.Filmimiz, gecenin bir vaktinde “Lyon 15 km.” tabelasının yanından geçen bir trenin görüntüleriyle açılır. Küçük bir kız çocuğu trenin penceresinden bakarken alev alev yanan bir araba görür. O küçük oyuncunun, yönetmenin kızı Tiffany Tavernier olduğunu da geçerken söyleyelim. Yanan arabayı gördüğümüzde, filmin en dramatik öğesi ile tanışmış oluruz; çünkü sonradan öğreniriz ki o aracın içinde daha önce öldürülmüş bir adam vardır.Daha sonra yönetmen bizi bir lokantada yemek sonrası sohbet eden erkekler grubuna götürür. Grup De Gaulle’cü partinin zaferini duyuran radyo haberiyle hayal kırıklığına uğramıştır ama bir yandan da idamların televizyonda, hem de ailelerin izleyebileceği saatlerde gösterilmesi önerisi gibi fantaziler havada uçuşmaktadır. İşte topluma ayak uydurmuş baba, saat...

Yüzyılın başında Fransa'nın askeri manevraları ve Quatorze Juillet karnavallarının ortasında yer alan Jean Renoir'ın çılgın romantik komedisi Elena ve Erkekler, her kesimden erkeği kendine çeken güzel ama yoksul bir Polonyalı prenses olarak ışıltılı Ingrid Bergman'ı canlandırıyor. Umutsuz aşktan Elena ünlü bir generalin büyüsünü ortaya çıkardığında, kendini romantik entrikaların ve politik entrikaların merkezinde bulur ve elinde birkaç erkeğin kalbi ve Fransa'nın geleceği vardır.

Emile Zola'nın 1867 yılında kaleme aldığı romandan uyarlanan film, cılız ve hasta kuzeni ile evlendirilen ve tekdüze hayattan sıkılmış bir kadın olan Therese'in, tembel ama yakışıklı köylü Laurent ile ilişkisini konu ediniyor.Natüralizmin ağır bastığı, vicdan ve suçluluk duygusunu etkileyici bir biçimde anlatan romandan uyarlama olan Therese Raquin (The Adultress) - Kader Değişmez, Venedik Film Festivali'nde Altın Aslan'ı kazanmıştı.

Yetenek avcısı ve şov yapımcısı Danglard, bir yandan tüm engellere ve kıskançlıklara rağmen ilerlemeye devam ederken bir yandan da çamaşırhanede çalışan ve Nini'ye bir kariyer hazırlama çabasındadır. Danglard'ın Moulin Rouge adlı yeni dans salonu Fransız Cancan'ın tapınağı olmak üzeredir.

Louis Malle'in yönettiği Ascenseur Pour L'echafaud (Elevator to the Gallows) - İdam Sehpası, patronunun karısıyla aşk yaşayan bir iş adamının, patronunu öldürüp olaya intihar süsü vermesi sırasında yaptığı ufak bir hatanın büyüyerek olayları içinden çıkılmaz bir hale dönüştürmesini anlatıyor.

Başrolünde Brigitte Bardot'nun yer aldığı bu ilginç suç filmi, dünyanın en güzel kadınlarından birinin, üstelik bir sanatçının neden birini öldürmüş olabileceği üzerine muhteşem bir tartışma koyuyor masaya.Henri-Georges Clouzot'un yönettiği La Verite (The Truth) - Hakikat, En İyi Yabancı Film dalında Oscar adaylığının yanı sıra 3 ödüle sahip bir yapım.

Çakalın Günü, Fransız General Charles de Gaulleü öldürmek için kiralanmış bir katilin hikâyesini anlatıyor. Adım adım hareket ederek kusursuz bir cinayeti gerçekleştirmek isteyen “çakal” lakaplı suikastçıyı de Gaulle’ü öldürmeden önce yakalayabilmek için onlarca polis el ele vermiştir. Ünlü dedektif Claude Lebelin liderliğindeki polisler tüm ülkede bu suikastçının izini sürecek.İyi seyirler..

Şeytan Ruhlu İnsanlar olarak Türkçe’ye geçen Les Diaboliques, korku gerilim türünün en başarılıörneklerinden biridir. 1955 yapımı film, ‘’eskiler daha iyiydi’’ savını destekleyici nitelikte. Film noir,yani kara fi lm sayılan Les Diaboliques, fi lmde geçen olayların tuhaf oluşu, zalim karakterleri vekafa karışıklığı yaratması ile, bu kategoriye dahil olmuştur. Filmin daha sonra 1996 yılında SharonStone’un oynadığı bir versiyonu daha yapılmıştır ama Henri-Georges Clouzot’unki gibi bir başarıyaulaşamamıştır asla.Film, Pierre Boileau ve Thomas Narcejac’ın birlikte yazdıkları Celle Qui N’était Plus (1952) isimliromandan uyarlanmıştır. Hatta söylentiye göre, romanın fi lm haklarını satın almak isteyen bir diğerisimde A. Hitchcock’tur ama birkaç saatle bunu kaçırmıştır. Bu fi lmden sonra Hitchcock’un namıPsycho (1960)’yu çekene kadar Clouzot’ta kalmıştır.Les Diaboliques, Michel, kalp hastası eşi Christine ve metresi Nicole arasında Fransa’da bir yatılıokulda geçer. İki kadında birbirinden haberdardır ve Michel hem karısına hem de ilk günden itibarenNicole’e zalimce davranır. Bütün bunlardan usanan iki kadın, Michel’i ortadan kaldırmak üzere birplan yaparlar. Önce zehirleyip, sonra banyo küvetinde adamı boğarlar. Cesedi ise cinayet olduğununfark edilmemesi adına, okulun havuzuna atarlar fakat sonrasında ceset bir türlü bulunamaz.Siyah beyaz olmasının da getirdiği kasvetli yapısı, karakterlerin kimi zaman tedirgin edicisakinliğiyle, kimi zaman da bakışlarındaki korkuyla, özellikle de Christine’in yaşadıklarıyla izleyiciyifilmin içine sürüklüyor. Film, bir de korku-gerilim fi lmi olunca, kalp hastası bir karakterin olması, heran beklenmedik bir şeyler olabileceği izlenimi yaratıyor, o yüzden fi lmden kopamayarak pür dikkatizliyorsunuz filmi. Zaten fi lm de izleyicinin dikkatini dağıtmadan, izleyiciyi akıştan koparmadanizlettriyor kendini, 114 dakika boyunca su gibi akıyor zaman.Filmdeki küvet sahneleri ve Hitchcock’un Psycho (1960)’sunda geçen duş sahneleri birçok kişiyiderinden etkilemiş olacak ki, bu konuda Hitchcock’un bir mektup aldığı söylenir. Mektupta, mektubuyazan adamın kızının fi lmlerden çok etkilendiği; bu yüzden banyo yapamayıp, duş alamadığı ve budurumdan çok müzdarip olduğunu anlatır ve ne yapacağını sorar Hitchcock’a. Ve yine söylenenleregöre Hitchcock şu cevabı verir: ‘’Kuru temizlemeciye gönderin.’’Les Diaboliques, takdir ve olumlu eleştirilerin dışında, 1955’te en iyi yabancı dilde fi lmkategorisinde “New York Film Eleştirmenleri Ödülü”nü almıştır. Bunun dışında Edgar Allan Poe veLouis Delluc olmak üzere 2 ödülü daha vardır. Film izlerken gerilmeyi seviyorsanız, bu siyah beyazFransız filmi size beklediğinizden çok daha fazlasını verecektir.İyi seyirler..