HEDY LAMARR KİMDİR?

9 Kasım 1914 doğumlu (başka bir iddiaya göre 1913) olan Hedy Lamarr, Avusturyalı olup Amerika’da yaşamış aktris ve mucittir.Hedy Lamarr, sinemanın ilk çıplak aktrisi olmakla beraber günümüzde çok kullandığımız Wifi teknolojisinin muciti olarak kabul edilmektedir. Sinemadan sıkıldıktan sonra ilk uğraştığı icat, müzisyen komşusu ile birlikte hedefi değiştirilemeyen torpidolar üretmek oldu.

HEDY LAMARR’IN SİNEMA KARİYERİ

Hedy Lamarr çok sayıda popüler filmde rol almış olmakla birlikte, bunların başlıcaları arasında 1938 yapımı Charles Boyer ile birlikte başrollerini paylaştığı Algiers filmi, 1940 yapımı Spencer Tracy ile başrolünü paylaştığı I Take This Woman filmi, 1940 yapımı Clark Gable ile başrolünü paylaştığı Comrade X filmi, 1941 yapımı başrolünü James Stewart ile paylaştığı Come Live With Me filmi, 1941 yapımı başrolünü Robert Young ile paylaştığı H.M. Pulham, Esq. filmi ve 1949 yapımı Victor Mature ile birlikte rol aldığı Samson and Delilah filmi yer almaktadır. Hedy Lamarr’ın 1933 yılında (dahil) Gustav Machatý’nin yönetmenliğini yaptığı Ecstasy isimli filmdeki çıplaklığı ile tartışma konusu oldu ve eşinden ayrılarak gizlice Paris’e kaçtı. Buradayken MGM’in başkanı Louis B. Mayer ile görüştü ve kendisine Hollywood’da film sözleşmesi teklif edildi. Hedy Lamarr, 1930’un başlarından, 1950’lerin sonlarına kadar rol aldığı filmler ile bir yıldız haline geldi.

HEDY LAMARR’IN İCATLARI NELERDİR?

İlk evliliği süresince Hedy Lamarr’ın uygulamalı bilimlere karşı ilgisi arttı ve oyunculuk kariyerinden de sıkıldığından dolayı bir mucit olarak buluşlar üretti. II. Dünya Savaşı’nın başlangıcında, müttefiklerin savaştaki güçlerine yardımcı olmak için çok istekliydi. Bu yüzden Hedy Lamarr, besteci ve mucit olan George Antheil ile birlikte yayılma spektrumunun radyo güdümlü torpidolarda kullanılabilmesi amacıyla frekans atlamalı yayılma spektrumunu icat ederek, ABD’de patentini aldılar. ABD Donanması 1960’lara kadar bu teknoljiyi benimsemedi ancak günümüzde bu teknolojinin çalışma prensipleri Wi-Fi, CDMA ve Bluetooth teknolojilerine dahil edilmiştir. Hedy Lamarr, ayrıca bu çalışması nedeniyle 2014 yılında ABD’nin Virginia eyaletinde bulunan Alexandria şehrindeki Ünlü Ulusal Mucitler Salonu’nda yer verilerek onore edilmiştir.

HEDY LAMARR’A YILLAR SONRA BÜYÜK ONUR

Hedy Lamarr'ın ilk hedefi; uzaktan kontrol sağlanabilen torpidoların, düşmanın sinyal karıştırıcıları (jammer) sebebiyle denetiminin kaybedilmesini engellemekti. Torpidoyu yönlendiren radyo frekansı düşman tarafından belirlenirse, sistem elektronik olarak kilitlenir ve kontrol kaybedilirdi. Hedy Lamarr’a göre uzaktan kumandanın telsiz frekans ayarı sürekli olarak değiştirilirse düşmanın müdahale imkânı kalmazdı. Fakat, telsiz ve torpido aynı zamanda frekans değiştirmeliydi. Komşusu Antheil, Hedy Lamarr’a bu konuda yardım etti. Çözüm, delikli kağıt rulolara kaydedilmiş olan notalara göre müzik çalmakta olan piyanolardı. Otomatik piyanoların çalışma düzeninden etkilenen Hedy Lamarr ve Antheil, ‘frekans atlamalı yayılı spektrum' teknolojisini daha da ileri boyuta taşıdı. Telsiz vericisi ve torpidoya yerleştirilen ve delikleri aynı olan rulolar, frekansı aynı zamanda değiştirecekti.

Hedy Lamarr ve Antheil'ın oluşturmuş oldukları temelden yararlanılarak, günümüzde milyarlarca insanın kullanmakta olduğu GSM, Wi- Fi ve GPS teknolojileri icat edilmiş oldu. Elektroniğin Öncüleri Vakfı 1997'de Hedy Lamarr'ın bu patentini fark ederek Elektronik Öncüsü Ödülü layık gördü. Hedy Lamarr, bu icatlarından dolayı para kazanamadı. Hedy Lamarr, 2000’de Florida'daki gösterişsiz evinde hayata veda etti.